Jurist Toon van Oerle is binnen ‘Projecten en Vastgoed’ van Provincie Noord-Brabant coördinator van het Expertiseteam Projectmanagement. Dit bestaat uit ruim tien specialisten in uiteenlopende disciplines. Van Oerle, die in zijn loopbaan al voor diverse overheden werkte, is overtuigd van het belang om kennis te delen, procedures af te stemmen en waar mogelijk één lijn te trekken. Zeker ook op het gebied van geïntegreerde contractvormen.
Waarom is een gezamenlijk, gestandaardiseerd systeem voor UAVgc-contracterings- en aanbestedingsdocumenten zo belangrijk voor provincies?
“Ten eerste omdat ze dan niet telkens het wiel hoeven uit te vinden. Ten tweede omdat ze, dankzij actuele en eenduidig geformuleerde voorwaarden, veel minder kans lopen op misverstanden, discussies en faalkosten. Ten derde omdat ze, mede dankzij een heldere procesgang, kunnen besparen op transactie- en beheerkosten. En daarnaast bewijzen provincies met een PCB-contract de uitvoerende bedrijven een dienst. Aannemers hoeven zich niet meer per provincie en soms ook per contract in allerhande afwijkende en specifieke bepalingen te verdiepen.”
En de ingenieursbureaus? Die vormen toch ook een belangrijke schakel in het geheel?
“Zeker. Zij zijn in de praktijk de opstellers van de contracten. Daarom bezitten zij de meest concrete kennis van eisen en voorwaarden. Veel bureaus hebben zich op dit gebied gespecialiseerd en eigen systemen ontwikkeld voor het opstellen van UAVgc-contracten. Het mooie is dat er toch steeds meer bureaus zijn die zich bij het PCB willen aansluiten. Sommige staan zelfs te trappelen. Dat is zeker ook te danken aan de mensen van CROW. Zij zijn volop bezig ingenieursbureaus voor te lichten over het belang van de systematiek. En ze helpen bureaus op weg met het gebruik van het digitale systeem. De bureaus zien de voordelen van het PCB. Daarnaast realiseren zij zich dat deze ontwikkeling niet te stoppen is. Een aantal provincies eist al dat bureaus UAVgc-contracten opstellen volgens ProContact/PCB.”
Is het PCB daarvoor al ver genoeg ontwikkeld?
“We zijn een stuk verder dan een paar jaar geleden. De aanlooptijd heeft best wat complicaties gekend, maar we zitten nu in een stroomversnelling. Het is een bewuste keuze vanuit het provinciale Vakberaad Beheer en Bouw - de initiatiefnemer en aanjager van het PCB - om de systematiek tijdens gebruik te ontwikkelen. Dit betekent dat belangrijke functionaliteiten werken, maar dat gebruikers ook tegen barrières aanlopen. Dat is ingecalculeeerd. Het grote voordeel is echter dat we de gebruikscyclus nu veel eerder op gang hebben dan wanneer je blijft ontwikkelen tot je over een bijna perfect systeem beschikt. Bovendien is de betrokkenheid van partijen nu veel groter.
Aan deze aanpak zijn wel twee voorwaarden verbonden. Deelnemers moeten zien dat er iets met hun input wordt gedaan. Daarom wordt het PCB voortdurend geüpdatet. Daarnaast moet je aandacht schenken aan verwachtingenmanagement. Wij geven tegenover gebruikers duidelijk aan dat het systeem nog volop in ontwikkeling is. Het lijkt erop dat de animo voor deelname daardoor alleen maar groter wordt.”
Waarom doen nog niet alle provincies mee?
“Het PCB wordt momenteel ontwikkeld door de zes provincies die het meest met geïntegreerde contracten werken. Zij hebben hier een duidelijk belang bij. Voor provincies die (bijna) uitsluitend met RAW-contracten werken, lijkt deelname aan het PCB niet nodig. Maar ik denk dat zij er, zeker op termijn, wel degelijk baat bij hebben.
UAVgc-contracten bieden onmiskenbare voordelen, met name bij grotere werken. Zolang je er niet mee gewerkt heb, blijft de drempel om ze toe te passen echter hoog. Nu het PCB de inhoud en het proces voor UAVgc-contracten steeds beter gaat ondersteunen, wordt het alleen maar makkelijker om die stap een keer te zetten. Dit betekent dat ook de overige provincies, als zij instappen, aan de voorkant van het aanbestedingstraject een betere afweging kunnen maken tussen RAW en UAVgc.
Hoe ziet u de toekomst voor het PCB?
“Zonder twijfel positief, maar er is nog veel te doen. 2018 wordt een belangrijk jaar, dat veel zal vragen. Er gaan diverse projectteams aan de slag. Dat moet resulteren in concrete eisensets voor onder meer provinciale wegen en VRI’s, en een herziening van het PCB-model voor vraagspecificaties en aanbestedingsdocumenten. De energie waarmee de mensen daar nu mee bezig zijn, geeft mij alle vertrouwen dat het met de functionaliteit en de actualisering van de inhoud goed gaat komen. Maar aan bijvoorbeeld de automatisering van de inhoud zitten nog best wat haken en ogen.
Voor de iets verdere toekomst is het mijn wens dat we kunnen opschalen met nieuwe deelcollectieven. De provincies geven nu het goede voorbeeld. Het zou mooi zijn als in 2019 de grotere gemeenten en de waterschappen volgen. Je krijgt dan niet alleen meer draagvlak voor een uniforme UAVgc-systematiek, maar ook een verbreding van de inhoud. Met bijvoorbeeld rioleringswerken, gemeentelijke (rond)wegen en waterbouw.
De grote uitdaging voor CROW is een breed gedragen, eenduidige, actuele en vanzelfsprekend goed functionerende systematiek te ontwikkelen waar uiteindelijk elke partij op kan aantakken. Ik verwacht dat we de komende tijd in die richting belangrijke slagen gaan maken. Dat is nuttig, maar ook noodzakelijk. We gaan hoe dan ook naar een volledig gedigitaliseerde bouwwereld. Daarin is geen ruimte meer voor eigen systeempjes.”
Lees meer over PCB