Per 1 januari 2022 is de gewijzigde Gids Proportionaliteit van kracht. Dit heeft gevolgen voor het aanbesteden door aanbestedende diensten en de speciale sectoren.
Per 1 januari 2022 is de gewijzigde Gids Proportionaliteit van kracht. Dit heeft gevolgen voor het aanbesteden door aanbestedende diensten en de speciale sectoren. CROW-expert Rob Luiten neemt je mee in een aantal in het oog springende wijzigingen.
De regering heeft geconcludeerd dat met name het gebruik van rechtsverwerkingsclausules is doorgeslagen in een soms onredelijke toepassing. Daarom is de Adviescommissie Gids Proportionaliteit gevraagd om te adviseren over aanpassing van de Gids. Dit heeft geleid tot wijzigingen in hoofdstuk 4.
Hoofdstuk 4 van de Gids gaat over de aanbestedingsfase. Onderwerpen die aan de orde komen zijn: communicatie tussen aanbesteder en ondernemers, de nota van inlichtingen, de Alcateltermijn en klachtenafhandeling.
Hierbij wordt aangegeven dat de aanbesteder een redelijke termijn moet geven voor het stellen van vragen. Het kan proportioneel zijn om, nadat de termijn voor het stellen van vragen is afgelopen, een vraag toch te beantwoorden.
Een opvallende aanvulling is dat de aanbesteder de, op tijd binnengekomen, vragen voorziet van een inhoudelijk antwoord. Of het zo nu en dan gebruikte antwoord “zie bestek” deze toets kan doorstaan zal moeten blijken.
Op het punt van de al genoemde rechtsbescherming geeft de Gids aan, dat het disproportioneel is om het niet stellen van een vraag automatisch te laten leiden tot het verval van het recht dat onderwerp alsnog aan de orde te stellen. Daarbij wordt vermeld dat ondernemers wel een proactieve houding dienen aan te nemen.
De gewijzigde Gids geeft aan dat het proportioneel is om bij de Meervoudig Onderhandse procedure een dergelijke termijn te hanteren. Denk hierbij aan een termijn van 7 of 10 dagen.
Voor een aanbesteder is het daarentegen niet proportioneel om bij een bezwaar opschorting van de procedure bij voorbaat uit te sluiten. Toch kan het proportioneel zijn om een klacht, ook al is die na de voorlopige gunning binnengekomen, toch in behandeling te nemen.
Per 1 januari zullen aanbestedende diensten en de speciale-sectorbedrijven dus te maken hebben met een nieuwe/gewijzigde versie van de Gids Proportionaliteit.
Zie voor de volledige tekst: de Gids Proportionaliteit, 3e herziening, 1 januari 2022.
Blog van Rob Luiten
Aanleiding tot de wijzigingen
Uit de praktijk van het aanbesteden blijkt dat aanbestedende diensten veelvuldig een beroep doen op 'rechtsverwerkingsclausules'. De basis hiervoor ligt voor een belangrijk deel in het zogenaamde Grossman arrest. Kort gezegd komt deze uitspraak van het Europese hof op het volgende neer. Wanneer je als inschrijver na afloop van de aanbesteding klaagt, ben je te laat. Met andere woorden: je hebt het recht op het indienen van een klacht verspeeld. Zie voor toelichting op dit punt mijn eerdere blog.De regering heeft geconcludeerd dat met name het gebruik van rechtsverwerkingsclausules is doorgeslagen in een soms onredelijke toepassing. Daarom is de Adviescommissie Gids Proportionaliteit gevraagd om te adviseren over aanpassing van de Gids. Dit heeft geleid tot wijzigingen in hoofdstuk 4.
Hoofdstuk 4 van de Gids gaat over de aanbestedingsfase. Onderwerpen die aan de orde komen zijn: communicatie tussen aanbesteder en ondernemers, de nota van inlichtingen, de Alcateltermijn en klachtenafhandeling.
Enkele in het oog springende wijzigingen
Meerdere nota’s
De Gids geeft aan dat het bij grote of complexe aanbestedingen verstandig is om meerdere nota’s van inlichtingen te verstrekken. Dit geeft ondernemers de mogelijkheid om verduidelijkingsvragen te stellen naar aanleiding van reeds gegeven antwoorden door de aanbesteder.Hierbij wordt aangegeven dat de aanbesteder een redelijke termijn moet geven voor het stellen van vragen. Het kan proportioneel zijn om, nadat de termijn voor het stellen van vragen is afgelopen, een vraag toch te beantwoorden.
Een opvallende aanvulling is dat de aanbesteder de, op tijd binnengekomen, vragen voorziet van een inhoudelijk antwoord. Of het zo nu en dan gebruikte antwoord “zie bestek” deze toets kan doorstaan zal moeten blijken.
Op het punt van de al genoemde rechtsbescherming geeft de Gids aan, dat het disproportioneel is om het niet stellen van een vraag automatisch te laten leiden tot het verval van het recht dat onderwerp alsnog aan de orde te stellen. Daarbij wordt vermeld dat ondernemers wel een proactieve houding dienen aan te nemen.
De Alcateltermijn / Standstill periode
Dat een aanbestedende dienst inschrijvers de gelegenheid moet geven om bezwaar te maken tegen een voorgenomen gunning is voorgeschreven in de Aanbestedingswet en het ARW. Een uitzondering op deze regel is de Meervoudig Onderhandse procedure. Hierbij is geen wettelijke standstill periode voorgeschreven. In de praktijk hanteren veel aanbestedende diensten vaak wel een standstill periode.De gewijzigde Gids geeft aan dat het proportioneel is om bij de Meervoudig Onderhandse procedure een dergelijke termijn te hanteren. Denk hierbij aan een termijn van 7 of 10 dagen.
Klachtenafhandeling
In het gedeelte over de klachtenafhandeling staat (ook) wat een aanbesteder van ondernemers/inschrijvers mag verwachten. Bijvoorbeeld dat klachten zo vroeg mogelijk moeten worden ingediend. Zoals ook al eerder aangegeven: ondernemers/inschrijvers moeten zich proactief opstellen.Voor een aanbesteder is het daarentegen niet proportioneel om bij een bezwaar opschorting van de procedure bij voorbaat uit te sluiten. Toch kan het proportioneel zijn om een klacht, ook al is die na de voorlopige gunning binnengekomen, toch in behandeling te nemen.
Per 1 januari zullen aanbestedende diensten en de speciale-sectorbedrijven dus te maken hebben met een nieuwe/gewijzigde versie van de Gids Proportionaliteit.
Zie voor de volledige tekst: de Gids Proportionaliteit, 3e herziening, 1 januari 2022.
Blog van Rob Luiten
Delen via