Een aanbesteding kent altijd meer verliezers dan winnaars!

Eigenlijk is het raar, want we willen met elkaar samenwerken. Dat is goed mogelijk, er zijn uitdagingen te over. Krapte op de arbeidsmarkt, te weinig huizen, de dreiging van het water, onze duurzaamheidsambities…
Dan is het eigenlijk heel vreemd om een aanbesteding te organiseren én om daar vervolgens aan mee te doen. We vechten om de kruimels, maar de volle schaal met koeken staat voor onze neus op tafel. Mijn vraag: wanneer laten we de schaal met koeken rondgaan?
 
Regels moeten ons toch ondersteunen? Regels zijn er zodat we op een goede manier met elkaar om (blijven) gaan. Waarom dan voortborduren op regels die niet meer bij deze tijd passen?
 

Altijd meer verliezers

Niet-openbaar aanbesteden, groslijsten, loting, NoMax, het zijn allemaal geen oplossingen maar pleisters om de wond te dichten. Puur damagecontrol. Een aanbestedende dienst wil iets en vraagt dat uit, vervolgens krijgt hij ongeveer wat hij wil. Dat voelt voor mij niet als winnen. Daarbij betaalt hij altijd teveel, omdat de kosten voor de 5 verliezende aanbiedingen ergens van betaald moeten worden. Die zitten dus verdisconteerd in volgende inschrijvingen.
Het echte verlies gaat niet eens over geld. Het zit bij de inschrijvende partijen. Euro’s, maar veel belangrijker; een grote bak aan energie, capaciteit, creativiteit en oplossingen voor onze problemen worden keer op keer weggegooid. Tenslotte kan er maar één inschrijver winnen, de rest verliest. Die energie, capaciteit, creativiteit en oplossingen zouden we veel beter in kunnen zetten om de krapte op de arbeidsmarkt op te lossen, om het huizenprobleem terug te dringen, om onze angst voor het water weg te nemen en om onze duurzaamheidsambities te halen.
 
Nu vraagt u zich natuurlijk af “wie heeft de oplossing?” Ik niet, maar wel een idee over waar we die kunnen zoeken.

 

*pas op; beren op de weg*

 
Het initiatief, of liever gezegd de disruptie kan komen vanuit de aanbestedende diensten óf vanuit de inschrijvende partijen. Dat maakt het direct lastig, want juist dit is HET argument om te blijven doen wat we al deden. We wijzen naar elkaar!
 

Aanbestedende diensten

U dient een netwerk op te bouwen. Partijen zoeken die graag voor én met u het werk willen maken. Partijen waar u vertrouwen in heeft of durft te hebben. Vraag zo’n partij eens om een offerte te maken. Blijf daarin niet hangen, spreid uw kansen. U heeft voldoende werk. Iedereen kan een goede boterham verdienen. Gun iedereen die goede boterham. Kom nu niet aan met argumenten dat belastinggeld verstandig uitgegeven moet worden, want daar hoor ik nu ook niemand over. Nu kan je ook al stellen dat we met zijn allen meer verlies maken dan winst. Het is maar net hoe en waarmee je rekent.
Als u dit niet durft kunt u wellicht eens naar de mogelijkheden van de aanbestedingswet kijken. Kies eens voor een andere procedure. Ga eens soepel om met de regels. Laat u niet lijden door angst en vraag ‘bangmakers’ eens om een beeld te schetsen over wat er wel mogelijk is.
 

Inschrijvende partijen

U denkt het, ik zeg het: “wij moeten wel inschrijven want er moet brood op de plank komen”. Natuurlijk. Dit bedoel ik dus met wijzen. Jullie inschrijvende partijen zijn ook aangesloten bij verenigingen en collectieven. In het verleden konden jullie ook afspraken maken met elkaar, maar doe dat nu eens met de goede intenties. Misschien moeten jullie gezamenlijk besluiten om niet meer in te schrijven. Je weet door de aanbestedingsstukken wat een aanbestedende dienst wil. Stuur gewoon eens een offerte toe, buiten de aanbestedingsprocedure om. Ik voorzie een mooie periode als dit massaal gaat plaatsvinden; geen inschrijvingen maar wel een offerte voor elke uitdaging. Ik ben heel benieuwd over wat er dan in één keer mogelijk is. Daar zullen we denk ik enorm creatief van worden. Waarschijnlijk past er dan veel meer binnen de huidige regels.
 
Laat ik voorop stellen dat het geen verwijten zijn. En laat ik ook duidelijk aangeven dat wij als CROW hierin ook geen verschil teweeg hebben weten te brengen in de afgelopen jaren. Maar we moeten toch met zijn allen toegeven dat deze manier onvoldoende werkt. Zelf wil ik de oproep doen om weer wat meer terug te gaan naar de basis. Zie jezelf weer eens als die huiseigenaar die een uitbouw wenst. Je vraagt een offerte bij het bedrijf van een vader van een teamgenootje van je dochter. Dan willen jullie toch allebei dat er een mooie aanbouw komt én dat er een goede boterham verdient wordt én dat je elkaar daarna nog gezellig tegen kan komen in de sportkantine.
 
Ik denk dat deze manier van werken alleen weggelegd is voor echte professionals…