Samenwerken als gelijken door wederzijds beoordelen

Jeroen Dekker is directeur van Aannemingsmaatschappij De Vries & van de Wiel BV, een middelgroot landelijk werkend waterbouwbedrijf, onderdeel van de DEME-groep. Er werken ca. 100 mensen in vast dienstverband bij De Vries & Van de Wiel. Jeroen vertelt over de positieve insteek van het bedrijf ten aanzien van beoordeeld worden met Past Performance / Prestatiemeten door de opdrachtgever: “Bij een volgende tender kun je van daaruit als bedrijf verbeteren, eerder gemaakte fouten voorkomen en je voordeel doen.”

Naam: Jeroen Dekker
Organisatie: Aannemingsmaatschappij De Vries & van de Wiel BV
Functie: Directeur
Datum: 25-09-2017

Level playing field

Jeroen is een voorstander van wederzijds beoordelen: “Doordat opdrachtnemer en opdrachtgever elkaar beoordelen, kan je als gelijken samenwerken en beoordeel je samen de samenwerking tijdens het project. Door te evalueren en met elkaar in gesprek te gaan, kunnen frustraties worden weg genomen en faalkosten verminderd.” Daarnaast begrijpt hij ook dat een opdrachtgever goed samenwerkingsgedrag wil belonen en een aannemer meer kans geeft om voor een volgende aanbesteding geselecteerd te worden. “Ik pleit daarbij wel voor een ‘level playing field’, waarbij iedereen op gelijke wijze in aanmerking komt voor een beoordeling en zo objectief mogelijk beoordeeld wordt. En er een rechtvaardige regeling is om nieuwkomers toe te laten bij onderhandse aanbestedingen.”

De Vries & Van de Wiel is als lid van de Vereniging van Waterbouwers actief betrokken geweest bij het opstellen van de marktvisies van zowel Rijkswaterstaat (RWS) als de waterschappen, en heeft daarop ook invloed kunnen uitoefenen. Jeroen: “In de afgelopen jaren zijn er grote stappen gezet in de goede samenwerking tussen opdrachtgevers en aannemers. De uitwerking van de goede voornemens moet nog wel plaats vinden, de bedrijven zijn er klaar voor en willen aan de slag. RWS heeft als grote organisatie gevoelsmatig iets meer tijd nodig om alle geledingen mee te krijgen. Maar ze gaan er samen wel komen;  ook bij de waterschappen zien we al veel beweging.”

Middelen voor het stimuleren van samenwerking

Als samenwerken het doel is, zijn er diverse middelen beschikbaar die dat kunnen stimuleren. Een ervan is Past Performance of Prestatiemeten, waarbij de opdrachtgever de aannemer beoordeelt en vice versa. Daarnaast kan er ook in de wijze van aanbesteden meer op samenwerking worden ingezet. Bijvoorbeeld via een concurrentiegerichte dialoog, een aanbesteding met dialoogrondes, EMVI op de juiste manier toepassen (geen loze beloftes belonen) en zelfs projecten waarbij de alliantievorm wordt toegepast. Zowel RWS, waterschappen als gemeenten zijn tegenwoordig actief met Past Performance, bijvoorbeeld in Amsterdam bij een recente aanbesteding op IJburg waarbij samenwerking onderdeel van de EMVI-score was. 
Waterschappen zouden in zijn algemeenheid meer aan Past Performance kunnen doen, maar er zijn grote verschillen tussen de waterschappen. Hebben ze veel wegen, waterwegen of zuiveringsinstallaties? Of juist grote projecten, als onderdeel van het Hoogwaterbeschermingsprogramma? Dat bepaalt vaak hoe er met (waterbouw)aannemers wordt samen gewerkt.

Samen tot de beste oplossing komen

RWS is sinds de keuze om veel meer gecentraliseerd te werken (GPO, PPO) een stuk eenduidiger geworden en heeft veel meer één gezicht gekregen in het land. Ook de instelling van portfoliomanagers bij RWS heeft daarbij geholpen, zij koppelen intern de ervaringen uit de praktijk terug. Jeroen: “Hierdoor kan er continu verbetering plaatsvinden in de samenwerking. Ook het feit dat RWS ervoor heeft gekozen om weer een eigen ontwerpafdeling op te zetten, spreekt me erg aan. Zo kunnen we op gedetailleerd niveau met elkaar tot de beste technische oplossing komen en het gesprek met elkaar aangaan, want elke aannemer en techneut wil kunnen sparren met zijn opdrachtgever over technische onderwerpen, dit geeft uiteindelijk een win-winsituatie waarbij alle partijen optimale inbreng hebben van elkaars kennis en kunde.” 

Het juiste gesprek voeren

Belangrijkste schakel in de samenwerking is volgens Jeroen de factor mens. “Die is bepalend of een project gladjes verloopt of niet, en of daarover gecommuniceerd wordt. Er is nog wel een verschil in de openbare aanbestedingsmarkt, waar De Vries & Van de Wiel vooral in zit, en de onderhandse. In de eerste situatie zijn voordelen van goed presteren helaas veel minder vaak een doel in een aanbesteding dan in de tweede.”
Bij De Vries & Van de Wiel zullen ze zich niet snel profileren met hun goede beoordelingen, maar ze maken er ook geen geheim van. Het belangrijkste is om er intern van te leren, en herhaling van foute houding en gedrag richting opdrachtgevers te voorkomen. De tweezijdige beoordeling opdrachtgever-opdrachtnemer vindt Jeroen bijzonder positief, want het gaat erom het juiste gesprek met elkaar te kunnen voeren. Dat bleef in het verleden vaak achterwege.

Een goede samenwerking heeft onderhoud nodig

Binnen het eigen bedrijf wordt er bij elk project wel aandacht besteed aan het onderhouden van een goede samenwerking. Jeroen: “Er zijn kleine hulpmiddelen die daarbij helpen, zoals het ‘met de duim of smiley liken’ van elkaars activiteiten. Maar ook met een ‘benen op tafel’-sessie kan je de sfeer proeven en de betrokkenheid vergroten. Het leidt allemaal tot kortere lijnen en begrip voor elkaar.”

Breng projecten de markt op!

De markt voor waterbouwers is momenteel niet zo goed als die in de afgelopen jaren was. Tegenwoordig hebben projecten een lange adem nodig, er zit zo maar een halfjaar tot een jaar tussen de gunning en de ‘schop in de grond’. Hetgeen betekent dat het grote buitenwerk en de cashstromen pas later op gang komen. Dit komt o.a. door verdere uitwerking van het ontwerp en de werkvoorbereiding. Het aantal projecten dat op korte termijn kan starten droogt op. Jeroen: “Maar het vertrouwen in de markt en de verwachting op het verkrijgen van werk is goed. Mijn oproep aan alle opdrachtgevers en vooral de waterschappen: breng de projecten vooral ook op de markt!  Mijn bedrijf en ik zijn graag bereid om energie, tijd en middelen  in tenders te steken om die aanbesteding ook te winnen.”

© Copyright 2014 CROW