Wat draagt project ‘Kwaliteitsborging’ bij aan Asfalt-Impuls?

1. Wie ben je en welke rol heb je in het project?
 Ik ben de onafhankelijke voorzitter van de werkgroep. Met én ervaring met kwaliteitsborging uit mijn KOAC-tijd én met ervaring bij de opdrachtgever (provincie Gelderland en nu Gemeente Rotterdam) én mijn overige werkervaringen, achtte men mij blijkbaar de geschikte voorzitter voor dit Asfalt-Impuls project. Vanaf halverwege de jaren ’80 ben ik werkzaam in de wegenbouw, hoofdzakelijk op managementniveau maar altijd met een stevig lijntje richting projectleiding en advisering. Sinds het vertrek van de toenmalige wegenbouwadviseur bij het Ingenieursbureau van de Gemeente Rotterdam, zo’n 4 jaar geleden, heb ik het algemeen management aan de wilgen gehangen en ben ik fulltime projectleider en adviseur verhardingen, wegenbouwmaterialen en infra innovaties geworden. Het fulltime met de techniek van de wegenbouw bezig zijn bevalt me uitstekend. Ik zou niet anders meer willen.
 
Naast mij als onafhankelijke voorzitter bestaat de werkgroep nog uit 3 personen werkzaam bij de diverse opdrachtgevers, 3 personen werkzaam bij zowel grotere als kleinere, opdrachtnemers en 3 personen werkzaam bij onafhankelijke keuringsinstituten / adviesbureau’s en leveranciers. Een zeer evenwichtige samenstelling van de werkgroep dus.
 
2. Kan je een korte omschrijving geven van het project?
De werkgroep heeft kwaliteitsborging gedefinieerd als: alle activiteiten die vóór aanvang van een proces verzekeren dat de gewenste (asfalt)kwaliteit gehaald zal worden en die tijdens en na afloop van het proces aantonen dat deze kwaliteit ook bereikt is. Kwaliteitsborging is dus het samenspel van bedrijfscontrole door de opdrachtnemer en beoordeling en verificatie hiervan door of namens de opdrachtgever, al dan niet gecombineerd met door de opdrachtgever zelf geïnitieerde verificaties.
Tot op dit moment gebeurt de controle van de geleverde asfaltkwaliteit nog altijd aan de hand van uit de weg geboorde asfaltcilinders. Dat is altijd al zo geweest, maar dat is vandaag de dag eigenlijk een ouderwetse achterafmethode.  De werkgroep wil een moderne borgingsmethodiek ontwikkelen die toegepast kan worden in alle fasen van het wegenbouwproces, van ontwerp tot en met de oplevering, en die onder andere gebaseerd is op functionele beoordelingsmethoden en niet-destructieve meetmethoden en die ook geschikt is voor innovatieve asfaltmengsels en wellicht zelfs ook voor de vaststelling van de duurzaamheidskenmerken (zoals Milieu Kosten Indicator) van asfaltmengsels en -constructies. Daarbij wordt zoveel als mogelijk gebruik gemaakt van verifieerbare gegevens van de aannemer, die hij toch al moet produceren in het kader van zijn ISO-certificering, interne bedrijfscontroles en branche eigen systemen, zoals het PIM-datasysteem.   
 
3. Wat willen jullie met het project bereiken en hoe draagt dit bij aan de algemene doelstellingen van Asfalt-Impuls?
Het ultieme doel is te komen tot een systematiek waarbij tijdens alle fasen van het wegenbouwproces borgingsinstrumenten worden ingezet waardoor aan het einde van het uitvoeringsproces de asfaltkwaliteit ‘automatisch’ aan de gestelde eisen voldoet. Het boren van asfaltcilinders, dus het kapot maken van de nieuw aangelegde verharding, hoeft dan niet meer. De nieuwe systematiek zal zeker geen instrument worden van de opdrachtgevers waarmee zij de aannemer kunnen controleren. Absoluut niet. Het woord controle heeft toch een negatieve smaak en proberen we in de werkgroep dan ook zoveel als mogelijk is te vermijden. Het gaat om een zowel door opdrachtgevers als opdrachtnemers gedragen transparante, realistische, betrouwbare, betaalbare, eerlijke, en voor alle partijen acceptabele kwaliteitsborgingsmethodiek gedurende alle fasen van het proces, waarmee tussentijds, zowel door aannemer als opdrachtgevers, de kwaliteit van het asfalt(specie) kan worden vastgesteld en eventueel bijgestuurd, zodat achterafcontroles van het gerealiseerde product kunnen worden voorkomen of tot een minimum beperkt kunnen blijven. De invulling van de methodiek kan per contractvorm (van RAW tot DBFM) verschillen.
Door gedurende alle fasen van het proces een uitgekiende borgingsmethodiek te gebruiken, en niet alleen aan het einde van het proces kernen te boren, wordt het kwaliteitsniveau van het asfalt voortdurend vastgesteld en eventueel bijgestuurd, waardoor naar verwachting een verlenging van de levensduur, tegen lagere kosten en met lagere CO2 uitstoot kan worden gerealiseerd. De werkgroep voorziet dat een 10% langere levensduur en 5% lagere aanlegkosten haalbaar moeten zijn.
 
4. Hoe ver zijn jullie nu met het project en wanneer kunnen de eerste resultaten worden verwacht?
Door de werkgroep zijn bij alle - voor zover - bekende partijen, zoals opdrachtgevers, keuringsinstituten en ingenieursbureaus de huidige bestaande borgingsmethodieken opgevraagd. Op basis van de beschikbare informatie wordt een overzicht gemaakt van wat in Nederland op dit moment gangbaar is. Naar verwachting wordt dit overzicht voor de zomervakantie nog besproken in de werkgroep. Vervolgens wordt op basis van kennis en ervaring van de werkgroepleden, gecombineerd met kennis en ervaring van anderen, een eerste voorzet gemaakt voor een nieuwe methodiek, gebaseerd op ‘het beste van de bestaande systemen’, functionele meetmethoden en niet-destructieve metingen. Deze nieuwe methodiek zal naar verwachting in 2020 in de praktijk worden getoetst en vervolgens mogelijk bijgesteld.
 
5. Waar liggen de grootste uitdagingen in het project?
De nieuwe systematiek voor kwaliteitsborging heeft nauwe relaties met de andere projecten van het programma Asfalt-Impuls. De functionele meetmethoden worden op dit moment verder ontwikkeld door de werkgroep ‘Functioneel Opleveren’, de niet-destructieve meetmethoden worden ontwikkeld in de werkgroep ‘Hightech = Lowcost’. Daarnaast moet de nieuwe methodiek worden opgenomen in de regelgeving, die verder wordt uitgewerkt in de werkgroep ‘Asfalt in Contracten’. Belangrijk is dat het resultaat van de werkgroep naadloos aansluit bij alle andere werkgroepen van Asfalt-Impuls en dat binnen de verschillende werkgroepen het uitvoeren van dubbel werk wordt voorkomen. Dat vereist open en constructief overleg tussen de werkgroepen in het Kernteamoverleg, dat in het kader van het programma is opgestart.
 
Zoals eerder al gezegd, moet de nieuwe methodiek worden geaccepteerd door zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers. Van oudsher is er een spanningsveld tussen deze partijen. Dat is logisch gezien de verschillende belangen. De nieuwe methodiek moet dus zowel voor opdrachtgevers als opdrachtnemers ‘voordelen’ hebben ten opzichte van de huidige praktijk, zij moet gebaseerd zijn op vertrouwen tussen de partijen en zij moet voldoende transparant, realistisch, eerlijk en betrouwbaar en betaalbaar zijn. Iedere partij moet zich in de nieuwe methodiek kunnen vinden. En dat betekent, dat de werkgroep zorgvuldig te werk moet gaan en de visie en meningen van alle betrokkenen op acceptabele wijze tot uiting moet laten komen in de nieuwe methodiek. Even snel een nieuwe methodiek verzinnen en die gieten in regelgeving is zeker niet de juiste weg. 
 
6. Wat verandert er straks in de praktijk als de resultaten van het project beschikbaar komen?
Als de nieuwe methodiek er is, dan gaan we die uitgebreid in concrete projecten testen. Daarbij mogen zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers hun lovende woorden én opbouwende kritiek uiten. Er wordt dus ook in dit stadium van het project gezorgd voor draagvlak en acceptatie bij alle partijen. Na opname in de regelgeving zal het gebruik van de methodiek dan naar verwachting zonder grote stagnaties kunnen plaatsvinden. We zijn dan een flinke stap verder in het optimaal en uniform borgen van de kwaliteit van verwerkt asfalt en het bijdragen aan het doel van de Asfalt-Impuls.

Lees ook het eerdere interview uit de serie: Wat draagt project ‘Functioneel Opleveren’ bij aan Asfalt-Impuls?
Lees ook: Wat draagt het project 'Levensduurvoorspellend AsfaltModel’ bij aan Asfalt-Impuls?