Met ruim zestig mensen van gemeenten, adviesbureaus, provincies, hoveniers en andere organisaties werd afgetrapt met een lunch, waarna we de diverse kanten van kwaliteit bekeken. Maar voordat we begonnen met de deelsessies, waren er ook nog een aantal stellingen. Daarin kwam naar voren dat de meesten kwaliteit omschrijven in schoon, heel, veilig, beleving en groen.
Iets minder genoemd werden ook biodiversiteit en klimaatadaptatie. Vanuit de deelsessies werd deze blik iets verruimd.
Deelsessies
‘Waarom een Waardenmodel Leefomgeving?’ - Sjaak van der Vlies (Cyber) en Ronald Landman (Gemeente Zaanstad)
Onze kijk op het beheer van de openbare ruimte is de laatste jaren veranderd. Geleidelijk, maar wel ingrijpend. Werken met beeldkwaliteit en / of via de methode van assetmanagement zorgt dat we professioneel kunnen beheren. Het vormt de basis onder ons werk. Maar er is meer!
Cyber ontwikkelt een nieuw waardenmodel, in het verlengde van de beeldsystematiek en de UN Global Goals, het legt lokale en meetbare ambities (waarden) vast. In deze deelsessie werd het waardemodel toegelicht.
‘Conditiemetingen, technische inspecties en beeldkwaliteit’ - Carlo Verheul (Het Rijksvastgoedbedrijf) en Herman Wevers (Alles over Groenbeheer)
Kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte (KOR), NEN 2767-4 conditiemeting en Handboek BOEI. Drie hulpmiddelen waarmee kwaliteit bepaald kan worden. In hoeverre is sprake van overlap? Zouden we niet tot één kwaliteitsmeting kunnen komen en welke dan? Is het allemaal niet veel te ingewikkeld? In deze presentatie gingen de sprekers in op deze vragen.
‘Biodiversiteit: van kwantiteit naar kwaliteit’ - Eddy Schabbink (IPC Groene Ruimte)
Een sterke biodiversiteit is essentieel voor het (voort)bestaan van plant, dier en mens; het is ons bestaansrecht. De kwaliteit van onze fysieke leefomgeving staat echter sterk onder druk. In deze workshop werd de relatie tussen biodiversiteit en de huidige kwaliteit van onze openbare ruimte inzichtelijk gemaakt. Is onze huidige kijk op schoon, heel en veilig nog wel van deze tijd? Een andere kijk op beheer in relatie tot thema’s zoals onder andere klimaatadaptatie, waterberging, hittestress en plaagbestrijding kwam in deze deelsessie aan bod.
Beeldkwaliteit in z’n kracht: de nieuwe Kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte 2023 focust op het dagelijkse verzorgingsonderhoud - Evert Jan van de Kamp (CROW) en Harro Verhoeven (CROW)
Voorjaar 2023 verschijnt de nieuwe Kwaliteitscatalogus openbare ruimte. De CROW Adviesgroep Beeldkwaliteit en een CROW-werkgroep met Inspecteurs Beeldkwaliteit hebben diverse inhoudelijke verbeteringen en verduidelijkingen in de beeldmeetlatten, de meetinstructies en de definities gemaakt. Daarnaast is de grootste verandering dat er een onderscheid gemaakt gaat worden tussen beeldmeetlatten voor verzorgingsonderhoud (die geschikt zijn voor RAW-beeldbestekken) en beeldmeetlatten voor technisch onderhoud (die niet op beeld verrekend kunnen worden). Vanaf december worden alle aanpassingen ook formeel ter visie gelegd. Tijdens deze deelsessie werden de beoogde aanpassingen in de KOR uitgelegd.
‘Meldingen Openbare Ruimte: een goudmijn voor gemeenten’ - Jeroen Langeveld (Partners4UrbanWater)
Nederlandse gemeenten ontvangen jaarlijks ruim 3 miljoen meldingen openbare ruimte. Deze meldingen bevatten, mits goed geregistreerd, een schat aan informatie die gemeenten kunnen gebruiken bij het doelmatiger maken van het beheer van de openbare ruimte. Jeroen Langeveld nam aan de hand van sprekende voorbeelden uit de domeinen groen, verharding, verlichting en riolering de deelnemers mee in een ontdekkingstocht naar de meerwaarde van meldingen. Hij liet daarbij zien hoe de analyse van meldingen helpt bij het vinden van een balans tussen reactief en proactief beheer en hoe de beheerder via een vergelijking van de door inspecties vastgestelde beeldkwaliteit met meldingen, kunt vaststellen of bewoners tevreden zijn met het door de gemeente geleverde serviceniveau, dat hier een tandje bij moet of dat er juist ruimte is voor besparingen.
‘Tevredenheidsonderzoek’ - Chakir El Haik & André van der Lee (Gemeente Rotterdam)
De beleving van de burger in de buitenruimte is van essentieel belang en wordt steeds belangrijker. Enerzijds heeft dit grote invloed op het onderhoud en beheer van de buitenruimte vanuit de gemeente en anderzijds om de leefbaarheid en samenwerking tussen burgers en de gemeente te versterken. Vanuit Stadsbeheer Rotterdam is er nu een zogeheten drie-stappen-methode ontwikkeld, waarbij de beleving accurater in beeld wordt gebracht doormiddel van het combineren van beschikbare data en het benutten van de nodige wijkkennis.
Meewegen van maatschappelijke waarden bij aanbesteden en uitvoering - Frank Jansen (Rijksvastgoedbedrijf), Kees Torn Broers (Sight Landscaping) en Rob Luiten (CROW)
Rijksvastgoedbedrijf heeft 2 jaar geleden een UAVgc-contract in de markt gezet waarin diverse kritische succesfactoren zijn opgenomen over o.a. biodiversiteit, veiligheid en beeldkwaliteit. Een doel was ook om meer verantwoordelijkheid over te laten aan de markt. Na twee jaar praktijkervaring durven opdrachtgever en opdrachtnemer te zeggen dat je hiermee beter kunt sturen op een integrale kwaliteit van de buitenruimte, dat het motiverender is om hieraan te werken en dat je beter je professionaliteit kunt laten zien. Het vraagt wel om beter samenwerken en communiceren met een andere houding en gedrag.
Plenair
Weer terug van de deelsessies werd gevraagd welke informatie eye openers waren. Vrijwel elke deelsessie had wel iets, zo bleek. Maar vooral de invloed van biodiversiteit op de omgeving (en welke factoren invloed hebben op de biodiversiteit) en de mogelijkheden met UAV-GC werden veel genoemd.
Voor een aantal deelnemers was de middag goed om de ogen verder te openen voor wat kwaliteit van de openbare ruimte nog meer inhoudt. Hierover werd nog lang nagepraat tijdens de borrel. Het gaf ook genoeg stof om na te denken, over wat er maandag anders kan in het werk.