Onder decentrale overheden bestaat grote behoefte aan het bundelen van kennis op railgebied. Hiervoor is sinds 2011 het Expertise Centrum Rail actief, waarvoor CROW het projectmanagement voert.
Complex
Vervoerregio’s en provincies staan voor grote uitdagingen. Regionale mobiliteit blijft groeien en rail-gebonden openbaar vervoer moet die groei voor een belangrijk deel faciliteren. Tegelijkertijd zijn stadsregio’s verplicht om hun openbaar vervoer aan te besteden en fors te bezuinigen. Railprojecten zijn complex, zowel in de fases van besluitvorming, aanleg als gebruik. Verschillende onderwerpen, als milieu, leefomgeving, ruimtelijke ordening, geluid en veiligheid, spelen een belangrijke rol. Railprojecten gaan gepaard met forse investeringen, vaak met grote gevolgen voor de leefomgeving.
Bundelen van kennis
Er bestaat grote behoefte aan het bundelen van deze kennis en ervaring op railgebied aangezien er forse winst te behalen is uit kennisontwikkeling en uitwisseling. Het Expertisecentrum Rail (EC-Rail) helpt hierbij, waardoor opdrachtgevers nog betere keuzes kunnen maken en risico's beheersbaar houden.
Projectmanagement bij CROW
Het ECR wordt ondergebracht bij CROW, die het projectmanagement uitvoert. Aansturing verloopt door een regiegroep met vertegenwoordigers van de deelnemende decentrale overheden:
- Metropoolregio Rotterdam Den Haag
- Provincie Utrecht
- Vervoerregio Amsterdam
- Gemeente Amsterdam, Dienst Metro en Tram
- Provincie Limburg
Thema's
Een werkgroep begeleidt de activiteiten. De werkgroepleden bepalen de actuele onderwerpen waarop kennisuitwisseling of kennisontwikkeling nodig is: de thema’s. Gekozen is voor de volgende thema’s:
- Beheer en onderhoud
- Veiligheid en Wet lokaal spoor
- Integraal programma van eisen en system engineering
- Assetmanagement
- Omgevingswet
- Toegankelijkheid
Beheer en onderhoud
Beheer en onderhoud van railprojecten vormen een belangrijke post op de begroting. Door daar in de ontwikkelfase al rekening mee houden, zijn ook op de lange termijn kosten te besparen. Het Expertisecentrum Rail schept eenduidigheid door normen en standaards te formuleren voor beheer en onderhoud. Dat vormt weer de basis voor een zorgvuldige en kostenefficiënte aanbesteding. Nu en in de toekomst. Normen en standaards maken kennis en procedures uitwisselbaar en herbruikbaar. Daarom spelen deze ook een rol bij een effectieve en efficiënte organisatie van regionale en stedelijke railprojecten.
Veiligheid en Wet lokaal spoor
De veiligheid van passagiers en hun omgeving is cruciaal. Goed beheer en onderhoud leveren daar een belangrijke bijdrage aan. Veiligheid als integraal onderdeel van het programma van eisen voorkomt vertraging tijdens de uitvoering en extra investeringen achteraf. Ook is de implementatie en evaluatie van de Wet lokaal spoor een belangrijk thema.
Integraal programma van eisen en system engineering
Een integraal programma van eisen is het fundament voor een geslaagd railproject. Het Expertisecentrum Rail ontwikkelt samen met betrokkenen een leidraad voor een integraal programma van eisen, specifiek voor regionale en stedelijke railverbindingen. Hierdoor kunnen keuzes weloverwogen worden onderbouwd. Ook wordt de rolverdeling tussen opdrachtgever en opdrachtnemer verscherpt, waardoor efficiënter projectmanagement mogelijk is. Een programma van eisen biedt ook de structuur voor de contractbeheersing na gunning. De aanpak via de methodiek van Systems Engineering speelt hierbij een belangrijke rol.
Assetmanagement
Het creëren van een beheersbare en optimale balans tussen prestaties, kosten en risico’s, gedurende de gehele levenscyclus van assets is een thema van het Expertisecentrum Rail.
Omgevingswet
Verkennen van de gevolgen van de nieuwe omgevingswet voor het regionale spoor en met name geluid.
Toegankelijkheid
Openbaar vervoer toegankelijk maken voor iedereen, voor mensen met of zonder beperking, dat is het gezamenlijke doel waar we aan werken. Het gaat hierbij om het toegankelijk maken van (delen van) het netwerk en de omgeving voor bijvoorbeeld mensen in een rolstoel of met een kinderwagen. Maar ook over het aanbieden van toegankelijke reizigersinformatie voorafgaand of tijdens de rit.