In Nederland wordt op verschillende manieren de wrijving tussen band en wegdek gemeten. Onder natte omstandigheden is de ‘natte stroefheid’ van belang. De natte stroefheid wordt gemeten bij oplevering van nieuwe deklagen en gedurende de levensduur van de wegverharding. Bij aanleg van asfaltdeklagen met een hoog bitumengehalte (ZOAB, steenmastiekasfalt, dunne geluidreducerende deklagen) bestaat de kans dat bij een noodstop met blokkerende wielen er zoveel warmte in het bandcontactvlak ontstaat, dat het bitumen gaat smelten en als een glijlaag gaat werken (bituplaning). De remweg wordt hierdoor langer en de auto is minder goed bestuurbaar. Om dit te voorkomen worden eisen gesteld aan de remvertraging onder droge omstandigheden.

Metingen natte stroefheid

Proef 72 Standaard RAW Bepalingen
De natte stroefheid wordt van oudsher in Nederland gemeten volgens de omschrijving van proef 72 uit de Standaard RAW Bepalingen. Hierbij wordt bij 50 of 70 km/h een gestandaardiseerde ongeprofileerde PIARC-band met een 86% vertraagd wiel over het wegdek voortgetrokken. Voor de meetband wordt een waterlaag van 0,5 mm gespoten. De as van de meetband staat haaks op de rijrichting.

Om de nauwkeurigheid van de meetsystemen te toetsen is in de RAW proefomschrijving opgenomen dat de meetsystemen moeten deelnemen aan een periodiek ringonderzoek en daarin een positief resultaat halen. Het ringonderzoek wordt georganiseerd onder de auspiciën van het CROW Platform Wegmetingen.

Het protocol voor het uitvoeren van het ringonderzoek is vastgelegd in het document ‘Protocol Ringonderzoek natte stroefheid conform proef 72 RAW 2015’ (CROW-rapport D17-02).

Gecertificeerde meetsystemen

Op 13 februari 2023 is het ringonderzoek ‘Natte stroefheid 2023’ uitgevoerd conform CROW-rapport D17-02. Ook zijn de benodigde kalibratie-onderzoeken uitgevoerd. Op basis van de resultaten van de kalibratie-onderzoeken en het ringonderzoek zijn de volgende meetsystemen gecertificeerd:

De certificaten zijn geldig tot en met 31 maart 2024.

Side Way Force methode

In de afgelopen jaren is door meetbedrijven en verschillende wegbeheerders gewerkt aan de introductie van een nieuwe manier van het meten van de natte stroefheid. Bij de zogeheten Side Way Force methode wordt de stroefheid gemeten in het rechter rijspoor door middel van een profielloze band die onder een hoek van 20 graden staat ten opzichte van de rijrichting.

In 2017 heeft Rijkswaterstaat de overstap gemaakt naar de Side Way Force methode. Door de CROW-werkgroep ‘Overgang naar SWF-methode op gemeentelijke en provinciale wegen’ wordt in 2020 t/m 2024 onderzoek gedaan naar de inzet van deze meetmethode op gemeentelijke en provinciale wegen. Het onderzoek richt zich hierbij voornamelijk op normwaarden voor stroefheid bij oplevering van nieuwe asfaltdeklagen, normwaarden voor stroefheid in de gebruiksfase van verhardingen en het meten van stroefheid op rotondes en krappe bochten,

Voor de SWF-metingen is de kwaliteitsborging bij de BASt (Duitsland) belegd. Dit wordt uitgevoerd volgens de TP Griff-StB. In Nederland zijn op dit moment de volgende bedrijven in bezit van een gecertificeerd meetsysteem:

• Asset Insight BV
• GRIP Road Inspections
• KIWA KOAC
• TCN Infra Nederland BV

In TP Griff StB is vastgelegd, dat het meetsysteem jaarlijks gecertificeerd wordt door de BASt. Hiervoor vinden diverse kwaliteitscontroles plaats door BAST en door het meetbedrijf zelf.

Metingen droge remvertraging

De droge remvertraging wordt in Nederland gemeten om te controleren of een nieuw wegdek onder droge condities voldoende veilig is. In het verleden gebeurde dit door het uitvoeren van remproeven. Sinds 2014 wordt de droge remvertraging op open deklagen die in beheer zijn bij Rijkswaterstaat door middel van metingen met een meetaanhanger onder verkeer. Sinds 2017 wordt dit type meting ook op gemeentelijke en provinciale wegen uitgevoerd. De meetaanhanger die voor deze metingen wordt gebruikt, is dezelfde meetaanhanger als wordt gebruikt bij het meten van de natte stroefheid volgens proef 72 van de Standaard RAW Bepalingen.

Voor het vergelijken van de meetvoertuigen is in 2015 een eerste versie van het protocol ‘Ringonderzoek droge remvertragingen’ opgesteld. In 2017 en 2020 is het protocol geactualiseerd. Het ringonderzoek wordt eenmaal per jaar uitgevoerd. Deelname aan het ringonderzoek staat open voor meetsystemen waarvan is aangetoond dat deze voldoen aan de eisen van het toelatingsonderzoek nieuwe meetsystemen, zoals beschreven in het ‘Protocol Ringonderzoek droge remvertraging door Meting Onder Verkeer (MOV)’ (CROW-rapport D20-02). In dit protocol is ook beschreven op welke wijze het ringonderzoek moet worden uitgevoerd en op welke zaken wordt getoetst.

Gecertificeerde meetvoertuigen

Op 5 april 2023 is het ringonderzoek ‘Droge remvertraging door Meting Onder Verkeer (MOV) 2023’ uitgevoerd. Op basis van de resultaten van het ringonderzoek zijn de volgende meetsystemen gecertificeerd t/m 1 augustus 2024:

 

Meer informatie

Stroefheid op rijkswegen